Każdemu się zdarzają i niech pierwszy rzuci słownikiem, kto ich nie popełnia. Lapsusy, tautologie, pleonazmy, przejęzyczenia, inne błędy… Nierzadko w kontekście frazeologizmów. Profesor Miodek spotkał się niedawno ze studentami UWr, by przytoczyć wiele idiomów i frazeologizmów, rozważając ich genezę, rozkładając je na czynniki pierwsze i dokonując ich interpretacji. Byłam, rozmawiałam, pytałam i bardzo chętnie podzielę się z Wami tą praktyczną wiedzą. No, to jedziemy!
Twardy orzech do zgryzienia
Nie mylić z ciężkim. Orzechy są lekkie (ew. ciężkie pod względem trawienia…). Nie mylić również z trudnym orzechem do zgryzienia. Co prawda, mieć twardy orzech do zgryzienia oznacza mieć trudny problem do rozwiązania, ale nie mylimy pojęcia z jego znaczeniem. Mówi się: twardy orzech do zgryzienia. Do kapowniczka i zapamiętać.
Nota bene
Można również zapisywać notabene razem. Ta fraza, pochodząca z łaciny, używana jest jako poprzedzenie czegoś ważnego, o czym za chwilę wspomnimy. Coś w rodzaju „warto zauważyć”. Przykład:
Kiedy uczymy się nowego języka, co notabene bardzo dobrze wpływa na neurony, podobno odkładamy słownictwo na cztery różne sposoby w naszym mózgu. [według amerykańskich naukowców oczywiście 😉 ]
Nomen omen
Nomen omen, które notabene jest podobne formą do notabene oznacza z kolei, że imię bądź nazwa noszą znaczenie. Nomen omen (łac. imię znak) pochodzi z łaciny, a wyrażenie to zwraca naszą uwagę na to, że sama już nazwa ma charakter informacyjny: nazwisko, bądź imię może zdradzać cechy osoby, która je nosi, a nazwa przedmiotu może ten przedmiot opisywać.
Monika dawno dojechała na miejsce, ale z nikim do tej pory nie rozmawiała. Na nazwisko ma nomen omen Dzik.
Jeśli więc w ten sposób poprzedzimy nazwę, imię, nazwisko, to chodzi nam o to, by podkreślić, że semantycznie (pod względem swojego znaczenia) pasuje i określa w jakimś stopniu daną osobę lub przedmiot.
Efekt domina
Nie mylić z efektem domino (po hiszpańsku) czy efektem dominy. Efekt domina oznacza, że jakaś sytuacja powoduje inną, a ta kolejną i następujące po sobie zjawiska mogą powodować nakręcanie błędnego koła i trudnej do opanowania chaotycznej sytuacji.
Albo się cofaj, albo idź do tyłu
Potencjalne możliwości? Możliwość zawsze jest potencjalna, czy ja o czymś nie wiem? To samo w przypadku: cofania się do tyłu, kontynuowania dalej czy pełnego kompletu – to tylko niektóre błędy językowe.
Pamiętacie reklamy, w których nadużywano stwierdzenia: ceny spadają w dół? Raczej nie spadną w górę. Inne przykłady tego typu: masło maślane, zabić kogoś na śmierć. Tego rodzaju błędy nazywamy pięknie tautologią lub pleonazmami.
W każdym razie
Bardzo często mylone z w każdym bądź razie. Dlaczego? Wynika to z mariażu dwóch związków frazeologicznych (o matko, to już czworo ich jest!), czyli takich składowych: bądź co bądź + w każdym razie, z których każde oznacza tak czy inaczej. Z takiego nieprawego łoża wyszło nasze namiętnie powtarzane w kółko w każdym bądź razie. Takie zjawisko -bądź co bądź- błąd językowy 😉 nazywamy kontaminacją [z ang. contamination – zanieczyszczenie].
Podsumowując: języków się cudzych uczymy, własnego często nie znamy. Język polski trudna rzecz, ale jaka piękna! Niedługo napiszę o błędach w języku angielskim. To dopiero kwiatki <3
p.s.
A jakie błędy Was irytują albo rozśmieszają? W komentarzach proszę 
5 sposobów na rozszerzoną rzeczywistość: wiosenne zajęcia językowe
W tym roku postanowiłam dołączyć do akcji High…
Read more
Jak skutecznie uczyć słownictwa na zajęciach językowych?
Ten wpis poświęcony jest w całości nowej funkcjonalności…
Read more
Co ze mną będzie? Podsumowanie działań
Z początkiem Nowego Roku chcę Wam serdecznie podziękować…
Read more
Gdy planujesz lekcję o tematyce wyborów w USA: 5 pomysłów
Dzisiaj 5 pomysłów na godzinę angielskiego o tematyce wyborów…
Read more
Startuje nowy serwis dla nauczycieli języków obcych
Czy uważasz się za dobrego nauczyciela? Mówią, że…
Read more
Akcja "nowy rok" z Lerni, czyli wszystko czego potrzebujesz od e-learningu
Nowy rok szkolny już się zaczął, a ja…
Read more
Akademia TIK, czyli uczymy się i wygrywamy tablety - zasady konkursu
Wielu z Was już bierze udział w Akademii…
Read more
10 obowiązkowych książek dla nauczyciela języka obcego
Czyli lista lektur, dzięki którym każdy nauczyciel języka…
Read more
Uczyć języka obrazem - 20 przydatnych aplikacji
Dzisiejsza internetowa rzeczywistość obfita jest w wiele aplikacji,…
Read more
Sprawdź, kto został pierwszym zwycięzcą Akademii TIK!
Dnia 1. lipca 2016 r nastąpiło rozstrzygnięcie I Konkursu…
Read more
Warto uzupełnić definicję wyrażeń łacińskich. Nota bene nie służy jedynie do podkreślenia twierdzenia, które zaraz wypowiemy. W tłumaczeniu oznacza „warte zapamiętania”, więc nie do końca jest to coś w rodzaju „zauważ”.
Z nomen omen jest podobnie. Wyrażenie oznacza „imię znak” – czyli nazwę, na którą w danym kontekście można zwrócić szczególną uwagę. W zastosowanym przykładzie lepiej byłoby zastosować nazwisko „Milczek”.
Pozdrawiam
Dziękuję za komentarz, oczywiście zgadzam się z Pana opinią. Widziałam wiele razy tłumaczenie nota bene na „zauważ dobrze”, co z kolei średnio do mnie przemawiało, i podejrzewam, że do wielu osób również. Tłumaczenie jakie Pan zaproponował jest idealne. Dziękuję serdecznie
Mam nadzieje że coś podobnego jeszcze się pojawi
Dzień dobry.
Irytuje mnie użycie sformułowania „za niedługo”. Jakby nie było możliwości użycia wspaniałych stylistycznie odpowiedników. Co gorsza, na stronie promującej czytelnictwo.
Tytul; herezje na temat jezyka Polskiego ; jezeli te tlumaczenia pochodza od takiego,autoryteu jak pan Miodek to zycze dalszych sukcesow ; polscy; nauczyciele nieznaja jezyka Polskieg, sa tepym narzedziem w blokowaniu-.programowaniu Narodu Polskiego. W kazdym razie oznacza dokladnie- tak a,nie inaczej, oznacza to dokladnie, ze ten raz jest taki sam jak poprzedni odniesienie do- za kazdym razem- jest to samo,a wzielo sie to od kary np. 100 batow-100 razow- czynnosc powtorzona 100razy.W kazdym badz razie jest wzmocnieniem ,spotegowaniem poprzedniego oznajnienia czyli tak bedzie i kropka ,ucinamy czyjes pytanie czy zrobisz tak czy inaczej.Badz co badz jest skroceniem bedzie co ma byc czli bedzie co bedzie ,czyli obojetnie co sie wydarzy przyjmiemy to np. z honorem ,a nie ze jest nam wszystko jedno.Tak cz inaczej oznacz dokladnie, ze mamy wszystko w d…..e.Nie bede rozwijal reszty choc tez jest do bani jak powiedzialby Franciszek Dolas alias Grzegorz Brzeczyszczykiewicz.Zanieczyszczone to macie chyba mozgi.
Well I would again try to say hard nut to crack right! There are many things in a life you actually find like cracking a hard nut like writing your medical writing with accuracy. If you are unfamiliar with how to use proper nuts and bolts for something to work properly then you face kind of hell
Thanks for such a vivid article. I am a writer at https://elitewritings.com/ and I always check new articles on this website. I like to get the latest news.
Are you in need of Nursing Case Study Help for your Nursing Coursework Writing Services Seek our Nursing Case Study Help Online.